Sara Burgerhart is een jong meisje dat correspondeert met haar vriendinnen, aanbidders en familie. Die mensen schrijven elkaar ook allemaal. Het boek bestaat uit 175 brieven van 24 personages. Soms lichtvoetig, dan beschouwend. Sara streeft ernaar een goede burger te zijn, een eerlijk mens en een hartelijke vriendin. Ze zoekt haar eigen weg en probeert voor zichzelf denken. Dat is typisch voor de Verlichting, een tijdperk waarin niet langer de waarheden van kerk en overheid zonder meer voor waar aangenomen werden, maar de overtuiging post vatte dat je de waarheid zelf moet vinden met behulp van de ratio (de rede, het verstand).

By : Betje Wolff (1738 - 1804) and Aagje Deken (1741 - 1804)

00 - Introduction

001 - 005

006-010

011-015

016-020

021-025

026-030

031-035

036-040

041-045

046-050

051-055

056-060

061-065

066-070

071-075

076-080

081-085

086-090

091-095

096-100

101-105

106-115

116-120

121-125

126-130

131-135

136-140

141-150

151-155

156-160

161-165

166-170

171-175

Nareden

Het boek werd geschreven voor "Nederlandsche Juffers", jongedames, en het wilde tonen

"dat eene overmaat van levendigheid, en eene daar uit ontstaande sterke drift tot verstrooijende vermaken, door de Mode en de Luxe gewettigt, de beste Meisjes meermaal in gevaar brengen, om in de allerdroevigste rampen te storten, die haar veracht maken by zulken, die nimmer in staat zyn, om haar in goedheid des harten en zedelyke volkomenheid gelyk te worden; by zulken, die zy in 't licht stonden; by zulken, die het wrede vermaak hebben, om haar, reeds gevallen, dodelyk te grieven, of zich niet verwaardigen, zich immer in te laten met haar, die niet der Ondeugd, maar der Onbedagtheid ten prooije wierden."

Mogelijk verwees Wolff hier naar haar eigen negatieve jeugdervaringen. Het verhaal beschrijft de belevenissen van het jonge meisje Sara Burgerhart. Ze verlaat het huis van haar schijnheilige tante, Zuzanna Hofland, en dreigt in handen te vallen van een schurk. Sara komt bijtijds tot bezinning en trouwt met de eerzame Hendrik Edeling. In het boek streeft Sara ernaar een zo goed mogelijke burger te zijn. Daarnaast staat het zelfstandig denken van de mens centraal, wat in het algemeen kenmerkend is voor het denken in de tijd van de Verlichting.

Het verhaal bestaat in totaal uit 175 brieven — waarvan er 44 van Sara zelf zijn en 35 aan Sara — geschreven door 24 personen, die allemaal een naam hebben die een toespeling bevat op hun karakter (bijvoorbeeld Burgerhart, haar toekomstige en voorbeeldige echtgenoot Hendrik Edeling, de onsympathieke mejuffrouw Slimpslamp, Charlotte Rien du Tout (Frans voor "helemaal niets") en Sara's goedaardige voogd Blankaart).

De twee schrijfsters hebben in de tweede druk van het boek zelf een proloog en een epiloog toegevoegd, waarin zij het lezerspubliek — in het bijzonder jonge meisjes — aansporen om zich goed te gedragen en lering te trekken uit het verhaal; het haken naar vermaak en avontuur wordt afgekeurd, huwelijk en tolerantie worden geprezen. Hoewel het boek zich kritisch toont over de "fynen", de overdreven vroom-christelijken uit die tijd, gaat er een sterk moraliserende boodschap uit van het verhaal. Ook dit is typisch voor het denken van de Verlichting.