Zoals de titel al aangeeft gaat het boek over oude mensen (en ouder worden) en de dingen die voorbijgaan. Maar niet alles gaat voorbij met het ouder worden... Een duister geheim uit het verleden werpt zijn steeds groter wordende schaduw over een familie.
By : Louis Couperus (1863 - 1923)
|
De moord die de inmiddels 97-jarige Ottilie Dercksz zestig jaar eerder in Nederlands-Indië samen met de arts Emile Takma pleegde op haar man, de generaal Dercksz is al generaties lang een geheim binnen de familie. Takma is een van de laatste leden van de Raad van Indië en een goede vriend van de familie Dercksz. De enige anderen die van de moord op de hoogte zijn, zijn de 88-jarige dokter Roelofsz – die destijds de lijkschouw heeft gedaan – en een andere zoon van Ottilie Dercksz, de 73-jarige Harold die heeft gezien hoe het lijk van zijn vermoorde vader in de stromende regen door zijn moeder, Takma en de baboe Ma-Boeten naar de rivier werd gesleept. Dit beeld is hem zijn hele leven bijgebleven.
Als gevolg van haar buitenechtelijke relatie met Takma heeft Ottilie Dercksz een dochter, Ottilie Steyn de Weert, die niet weet wie haar biologische vader is. De zoon van Ottilie Steyn de Weert is de 38-jarige Charles Pauws (Lot). Hij is essayschrijver en heeft een liefdesrelatie met de kleindochter van Emile Takma, Elly. Tijdens een bezoek aan zijn grootmoeder valt het Lot op dat zijn moeder qua uiterlijk nogal wat van de oude Takma wegheeft. Tegelijk beseft hij ook dat ze eigenlijk te lang na de dood van de resident Dercksz – die volgens de officiële berichten in een rivier is verdronken toen hij op een warme nacht naar buiten ging – is geboren om diens dochter te kunnen zijn.
Anton Dercksz, Ottilie Dercksz' oudste zoon, is een ongehuwde oud-resident en fervent boekenverzamelaar. Hij wil zo weinig mogelijk met zijn familie te maken hebben, omdat ze naar zijn idee enkel op zijn geld uit zijn. Hij weet dat Takma de vroegere minnaar van zijn moeder is en vermoedt al lang dat er tussen hen beiden meer speelt. Ook de rijke Stefanie de Laders, de enige dochter uit het eerste huwelijk van Ottilie Dercksz met de generaal, heeft inmiddels haar vermoedens.
Nadat Elly en Lot zijn getrouwd gaan ze op huwelijksreis. Eerst gaan ze naar Brussel om daar de vader van Lot op te zoeken. Laatstgenoemde valt het op dat de twee verloofden qua uiterlijk nogal wat van elkaar weghebben. Al pratend komen Elly en Lot tot de conclusie dat ze misschien neef en nicht zijn. Ze reizen door naar Parijs, waar ze na eerst de stad zelf te hebben bezocht besluiten om ook Lots tante op te zoeken, de uiterst vrome Thérèse van der Staff. Vanuit Parijs reist het echtpaar verder naar Nice, alwaar ze worden opgezocht door Lots zus Ottilie. Zij heeft een relatie met de Italiaanse officier Aldo, maar wil niet met hem trouwen uit vrees dat dit haar liefdesrelatie zal opbreken.
Inmiddels is Daan, een andere oom van Lot, samen met zijn vrouw Floor vanuit Indië overgekomen naar Nederland. De redenen hiervoor lijken eerst onduidelijk, maar Daan is ook al op het spoor van het familiegeheim. Onder vier ogen vertelt Harold aan Daan alles wat hij weet over "Het Ding", het beeld dat hij nog altijd heeft van zijn vermoorde vader die werd weggesleept. Harolds dochter Ina vangt flarden van het gesprek op en begint zo ook iets te vermoeden. Vervolgens probeert Ina zowel haar vader als haar oom Daan uit te horen, maar geen van beiden wil iets loslaten.
Elly en Lot vervolgen hun huwelijksreis naar Florence. Lots moeder, wier huwelijk met haar huidige man Steyn volledig in het slop zit, is inmiddels afgereisd naar Groot-Brittannië om daar haar kinderen uit het eerdere huwelijk met de Engelsman Trevelley op te zoeken. Dan overlijdt in Nederland Emile Takma onverwachts. Iedereen binnen de familie Dercksz wordt door Steyn – die de executeur-testamentair is – van het sterfgeval op de hoogte gebracht, behalve de oude Ottilie Dercksz. Dan blijkt dat niet alleen Elly, maar ook Lots moeder een aanzienlijk aandeel in de erfenis van Takma krijgt toebedeeld. Een dag na de begrafenis van Emile Takma arriveren Elly en Lot weer in Nederland. Wanneer Ina ook Anton later ondervraagt over het familiegeheim, zegt Anton dat hij al lang vermoedde dat zijn moeder en Takma iets geheim hielden.
Wanneer Adèle het kantoor van haar overleden vader opruimt, vindt ze een oude liefdesbrief van hem waarin de ware toedracht van de dood van officier Dercksz duidelijk wordt. Diep geschokt denkt Adèle dat zij nu als enige van het familiegeheim op de hoogte is. Ze laat de brief alleen lezen aan Steyn, die de brief verscheurt om te voorkomen dat het geheim verder uitlekt.
Inmiddels is ook dokter Roelofsz overleden aan een beroerte. Ottilie Steyn de Weert, die samen met haar zoon Hugh is teruggekeerd uit Engeland, besluit haar moeder voorzichtig te vertellen dat Takma en Roelofsz allebei ziek zijn. Ottilie Dercksz komt echter al snel achter de waarheid, waarna ze sterk gaat hallucineren over de overleden Takma en snel daarna sterft, in de veronderstelling dat niemand achter het familiegeheim is gekomen.
Lot is inmiddels van plan om opnieuw met Elly te gaan rondreizen, omdat zijn moeder na haar terugkeer uit Engeland en het stuklopen van haar huwelijk met Steyn alleen nog maar aandacht heeft voor haar andere zoon Hugh en niet voor hem. Elly wil echter alleen nog in Den Haag blijven. Hugh valt het ook op dat Lot en Elly qua uiterlijk veel op elkaar lijken. Kort daarna krijgt Lot zware koortsaanvallen, waarna hij weer enige tijd bij zijn moeder blijft en wordt opgezocht door zijn vader.
Elly is intussen afgereisd naar Sint-Petersburg om daar bij het Rode Kruis te werken . Nadat Lot is hersteld reist hij af naar Napels, waar hij eerst wordt opgezocht door zijn vader en vervolgens door de rondreizende Steyn die hem het familiegeheim onthult. Steyn en Lot verkeren nu in de veronderstelling dat zij met tante Adèle als enigen op de hoogte zijn van de moord. Lot overweegt naar aanleiding van dit alles een boek te schrijven, maar ziet hier uiteindelijk van af.
Comments
Post a Comment